Nie ma jedzenia bez nawożenia - czyli jak prawidłowo nawozić
Idzie wiosna! Co roku wiosną wykonujemy pewne czynności, które powtarzają się regularnie, a jedną z nich jest wspomaganie gleby w jej płodności, czyli nawożenie. A ponieważ jest to cykl stosunkowo powszechnie znany, dzisiaj skupię się na podstawowych informacjach.
Na początek trzeba powiedzieć, że jeśli wykonasz analizę gleby, to zaoszczędzisz na zbędnych nawozach, których Twoja gleba nie potrzebuje. Dzięki analizie będziesz dokładnie wiedział, jakie nawozy powinieneś zaaplikować. Z drugiej strony, analiza ta może być stosunkowo kosztowna i niekoniecznie potrzebna, jeśli uprawiasz niewielki ogród.
Dlaczego nawożenie jest tak ważne?
Gleba naturalnie traci składniki odżywcze, które rośliny pobierają w czasie wzrostu. Prawidłowe nawożenie zapewnia:
- Szybszy i zdrowszy wzrost - odpowiednia ilość azotu sprzyja bujnemu rozwojowi liści i łodyg.
- Lepsza jakość owoców - potas i fosfor wspomagają dojrzewanie i wybarwianie się owoców.
- Większa odporność na choroby - zbilansowane odżywianie pomaga roślinom opierać się stresowi.
- Skuteczność długoterminowa - regularnie i prawidłowo nawożona gleba zachowa swoją żyzność przez wiele lat.
Niestety, często jedynym czynnikiem decydującym o zakupie nawozów jest cena. Zwłaszcza w przypadku nawozów uniwersalnych. Niewiele osób zwraca natomiast uwagę na liczby podane na opakowaniu. Liczby te określają zawartość substancji w danym nawozie. Na przykład, pięciokilogramowe opakowanie NPK oznaczone etykietą 8-13-11 będzie zawierać 8% azotu, 13% fosforanu i 11% potasu.
Typowy i prawdopodobnie najpopularniejszy nawóz to NPK 10-10-10-13S. Oznacza to, że zawiera 10% azotu, 10% fosforu, 10% potasu i dodatkowe 13% siarki. Ten rodzaj nawozu NPK ma uniwersalne zastosowanie (winnice, warzywa, owoce, uprawy polowe, chmiel...), stosuje się go 7 - 14 dni przed siewem (sadzeniem), poprzez płytkie lub średnio głębokie wymieszanie z glebą. Sprawdza się bardzo dobrze i ma rozsądną cenę.
Bardzo popularnym i szeroko rozpowszechnionym rodzajem nawozu sztucznego jest Cererit, który ma podobne zastosowania jak NPK i może być nawożony w okresie wegetacji. Dużą zaletą jest to, że zawiera pierwiastki śladowe niezbędne do zdrowego wzrostu roślin. Dawkę stosuje się w ilości 40 - 100 g/m2 (zależy to od konkretnego rodzaju uprawy).
Prawidłowe stosowanie nawozów mineralnych zapewni roślinom zrównoważone zaopatrzenie w składniki odżywcze, wspomoże ich zdrowy wzrost i poprawi jakość owoców. Nawóz należy równomiernie rozprowadzić wokół rośliny i delikatnie wmieszać w glebę, aby zapewnić skuteczne wchłanianie składników odżywczych. Jeśli jednak zostanie zastosowany nieprawidłowo, istnieje ryzyko przenawożenia, co może prowadzić do nadmiernego wzrostu roślin kosztem żyzności, zasolenia gleby lub wypłukiwania składników odżywczych do wód gruntowych. Dlatego też ważne jest przestrzeganie zalecanej dawki i łączenie nawozów mineralnych z organicznymi, aby gleba na dłużej zachowała zdrowie.
Przydatny może być również mocznik, który dzięki wysokiej zawartości azotu wspomaga znaczny wzrost masy zielonej (ale nie należy go przenawozić aby nie przeciążyć rośliny!). Superfosfat wspomaga formowanie systemu korzeniowego i pąków kwiatowych, a sól potasowa lub siarczan amonu, nadają się do ziemniaków lub cebuli. Kolejnym nowym produktem są bardzo skuteczne nawozy z guano, czyli suszonymi odchodami ptaków morskich.
Niestety ceny nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin stale rosną. Firmy, które je produkują, zazwyczaj mają dominującą pozycję na rynku i dlatego zachowują się w taki właśnie sposób.
Nawozy przemysłowe działają szybko, dostarczając roślinom składników niezbędnych do wzrostu, ale nie są w stanie zapewnić długotrwałej żyzności gleby. Wręcz przeciwnie – mogą ją obciążać, hamować pracę pożytecznych mikroorganizmów i zanieczyszczać wody gruntowe, zwłaszcza jeśli są nieostrożnie dozowane. Dlatego dochodzimy do czegoś bardziej delikatnego, ale co najmniej równie skutecznego – nawozów organicznych.
Aby nasi potomkowie mieli na czym uprawiać rośliny
Nawozy organiczne nie tylko odżywiają rośliny, ale również utrzymują zdrowie i długotrwałą żyzność gleby. Przyczyniają się do powstawania niezbędnej próchnicy - to dzięki niej gleba jest spulchniona i może zatrzymywać wilgoć oraz składniki odżywcze. Gleba bez próchnicy jest martwą materią, do której trzeba dodawać coraz więcej nawozów mineralnych, a większość z niej i tak zostanie wypłukana.
Stosowanie organicznego nawozu granulowanego poprawia strukturę gleby, wspomaga życie mikroorganizmów i zapewnia stopniowe uwalnianie składników odżywczych, których rośliny potrzebują do zdrowego wzrostu. Nawóz rozprowadzany jest równomiernie wokół rośliny i delikatnie mieszany z glebą, co optymalizuje jego skuteczność i przyczynia się do długotrwałej żyzności.
Od wielu lat hitem jest doskonały granulowany obornik krowi w opakowaniach 3 kg, 10 kg lub klasycznych 25 kg. Jest to w pełni naturalny, organiczny nawóz. Zawiera materię organiczną oraz inne składniki odżywcze i pierwiastki śladowe. Szczególnie nadaje się do nawożenia warzyw, np. selera, kapusty, kalafiora oraz warzyw owocowych (pomidor, papryka, ogórek...), ale także ozdobne roślin ogrodowych (np. przed posadzeniem drzew iglastych). Stosuje się go tak jak większość innych nawozów - rozrzucając go i delikatnie mieszając z glebą (przez ręczne przekopywanie).
Innym doskonałym nawozem organicznym jest Prawdziwy koński obornik, który dostarcza glebie składniki odżywcze o długotrwałym działaniu, poprawiając jednocześnie jej strukturę. Dzięki wysokiej zawartości azotu wspomaga szybki wzrost roślin, a składnik organiczny przyczynia się do zwiększenia aktywności mikrobiologicznej i lepszego zatrzymywania wody. Idealnie nadaje się do uprawy warzyw, drzew owocowych, winorośli i roślin ozdobnych.
Granulowana postać ułatwia aplikację, równomierne rozprowadzanie i stopniowe uwalnianie składników odżywczych do gleby. Regularne stosowanie tego nawozu pomoże zachować żyzną i zdrową glebę przez wiele lat.
Węgierski cud zwany Alginitem
Jako jedyni oferujemy organiczny nawóz mineralny o nazwie Alginit, który posiada rewelacyjne właściwości. Zaopatruje glebę w mikroelementy, zapobiega wypłukiwaniu składników odżywczych z zastosowanych nawozów, wiąże metale ciężkie i neutralizuje ich toksyczne działanie. A co najważniejsze - UTRZYMUJE WODĘ PRZY KORZENIACH. To problem, który w ostatnich latach coraz bardziej nas dręczy i obawiam się, że nie widać żadnych oznak poprawy. Więc musimy walczyć wszelkimi możliwymi sposobami.
Kluczem jest zmiana sposobu postępowania z "gaszenia pożaru" na zapobieganie. Do takich środków z pewnością zalicza się Alginit czy już wspomniany granulowany obornik krowi. Nie mogę się już doczekać, kiedy w tym roku założę winnicę i zasadzę drzewa owocowe. Pod korzenie każdej sadzonki zamierzam podłożyć około jednego do dwóch kilogramów Alginitu. Na naszym blogu znajduje się cały artykuł poświęcony temu nawozowi.
Alginit to ziemista, organiczno-mineralna skała, która powstała 3–5 milionów lat temu z pierwotnych alg, biomasy oraz pyłu wulkanicznego, gdy martwe algi osadzały się w jeziorach kraterowych wulkanów. Obecnie wydobywa się go wyłącznie w odkrywkowych kamieniołomach na Węgrzech. A co najlepsze - można go stosować na każdym rodzaju gleby i nie powoduje przenawożenia.
Najczęstsze błędy przy nawożeniu
Nawożenie jest istotną częścią ogrodnictwa, ale często popełniane są błędy, które mogą prowadzić do nierównomiernego wzrostu roślin, pogorszenia jakości owoców, a nawet uszkodzenia gleby. Oto najczęstsze błędy, które mogą negatywnie wpłynąć na Twoje zbiory, oraz wskazówki, jak ich unikać.
- Przenawożenie azotem! – Nadmiar azotu powoduje bujny wzrost liści, ale odbywa się to kosztem kwiatów, owoców i ogólnej witalności. Ponadto rośliny są mniej odporne na choroby. Dlatego należy przestrzegać dawkowania.
- Stosowanie nawozu bez wystarczającego podlewania – Sucha gleba często nie jest w stanie wchłonąć składników odżywczych, dlatego ważne jest, aby łączyć nawożenie z regularnym podlewaniem.
- Stosowanie niewłaściwego rodzaju nawozu – Każda roślina ma inne potrzeby. Użycie niewłaściwego nawozu może uszkodzić roślinę lub wywołać u niej stres.
- Nieregularne nawożenie – Rośliny potrzebują stałego dopływu składników odżywczych. Nieregularne nawożenie może spowodować nierównomierny wzrost roślin oraz niedobór kluczowych składników odżywczych.
- Niedobór fosforu – Głównymi objawami niedoboru tego pierwiastka są słabe korzenie, powolny wzrost i opóźnione dojrzewanie owoców.
Kiedy nawozić?
Każda uprawa ma swoje własne specyficzne wymagania, ale ogólnie rzecz biorąc:
- Wczesna wiosna – w celu szybkiego rozpoczęcia wegetacji (drzewa owocowe, krzewy, warzywa).
- Przed kwitnieniem - ważne dla formowania się kwiatów i zawiązywania owoców.
- Latem – uzupełnianie składników odżywczych dla szybko rosnących upraw, takich jak pomidory czy papryka.
- Jesień - przygotowanie gleby na kolejny sezon.
Nawożenie jest konieczne. Szkoda wydawać dużo pieniędzy na założenie i utrzymanie winnicy, a zapomnieć o nawożeniu. Przy odpowiednim nawożeniu możemy mieć, jak mawiał mój wujek, „truskawki jak kalarepa, a kalarepę jak melon”.
Po prostu - wszystko ma swój czas i rytm. Przecież my również musimy regularnie „nawozić” nasze ciała, aby mogły prawidłowo funkcjonować.