Filtracja i jej zasady

W naszych piwnicach mamy już czyste wina. Pierwsze obciągi i dojrzewanie wina powoli mamy za sobą. Winiarze, którzy chcą jak najszybciej wypuścić na rynek swoje młode wina, muszą przygotować je do tej podróży. Jest kilka zasad, o których już pisałem i których muszę przestrzegać jako technolog, aby zabutelkowane wino przetrwało drogę dłuższą niż z piwnicy do salonu.

Rodzaje filtracji

Filtracja za pomocą filtrów płytowych

Filtracja to technika separacji, stosowana do wychwytywania cząstek stałych w winie. Celem jest oddzielenie wszystkich cząstek, w taki sposób by nie doszło do modyfikacji cech organoleptycznych wina, czy też jego składu chemicznego, co gwarantuje, że filtracja nie wpłynie negatywnie na jakość wina. W przypadku produkcji wina na niewielką skalę, najczęściej winiarze stosują filtrację płytową  Jest mało wymagająca w obsłudze, a jakość filtracji przy zastosowaniu nowoczesnych płyt jest bardzo wysoka. Dodatkowo cena filtra płytowego w komplecie z pompą jest aktualnie bardzo korzystna.

Filtr cząstek stałych Colombo

Filtr cząstek stałych Colombo

  • W przypadku win w trakcie klarowania, zawierających stosunkowo dużą ilość cząstek (wino nie jest przezroczyste dla oka), należy zastosować płyty filtracyjne do tzw. filtracji zgrubnej. Oznacza to przepuszczalność od 3 do 8 mikronów, w zależności od zmętnienia wina.
  • Jeśli oceniasz, że wino jest już czyste, używamy płyt o drobniejszej gradacji, czyli od 1 do 3 mikronów. Jeśli jednak przeceniamy czystość wina, talerze zwykle bardzo szybko się zapychają i trzeba je wymienić, dodając sobie tym samym niepotrzebnej pracy.
  • Nie zapomnij dokładnie przepłukać płyt wodą przed filtracją, usunie to w większość zapach celulozy, który inaczej mógłby pozostać w winie po procesie filtracji.

Filtrowanie młodych win

Wino musi być pozbawione białka, mieć odpowiednią zawartość siarki i być wolne od mikroorganizmów, co uzyskujemy głównie poprzez filtrację. W przypadku produkcji winiarskiej na niewielka skalę nadal najbardziej praktyczne jest zastosowanie do tego procesu filtra płytowego, z płytami filtracyjnymi wykonanymi ze specjalnej celulozy. Filtry tego typu są łatwe w obsłudze i utrzymaniu a równocześnie przystępne cenowo. Ponadto jest to sprawdzony produkt, który działa niezawodnie nawet przy większych ilościach wina.

Podstawowym materiałem z którego są wykonane płyty filtracyjne jest celuloza pozyskiwana z drewna, zawartość celulozy w płytach wynosi od 50 do 70%. Bardzo ważną zaletą jest to, że płyty te w minimalnym stopniu wpływają na walory smakowe wina. Płyty można porównać do labiryntowego, gęsto utkanego sita przestrzennego z wąskimi, licznie rozgałęzionymi kanalikami. Pusta przestrzeń wynosi 70 do 80%. Wino filtrowane przepływa przez te kanały stosunkowo wolno. Cząstki osadu i mikroorganizmy są wyłapywane na włóknach podczas długiej podróży przez ten labirynt, zarówno mechanicznie, jak i poprzez działanie elektrostatyczne. Płyty filtracyjne wykonane są z czystej, starannie przygotowanej pulpy drzewnej, ziemi okrzemkowej, perlitu i wiążącej celulozy.

Podczas wkładania płyt do filtra bardzo ważne jest zwrócenie uwagi na prawidłowy ich układ. Zaczynamy zawsze od chropowatej strony ustawionej w kierunku wlotu, a następnie kontynuujemy, układając płyty, tak aby sąsiadowały ze sobą stroną o takie samej strukturze, aż do końca filtra. Nie zachowanie tej kolejności ma znaczący wpływ na jakość filtracji. Dla samej filtracji istotne również jest prawidłowe przygotowanie filtra płytowego.

Zastanawiasz się jak ustawić filtr? Obejrzyj nasz film.

Ustawienia filtra płytowego Colombo

Dobór płyt filtracyjnych

Kluczem jest wiedzieć, jak mętne jest wino i jak silnie chcemy je oczyścić. Co prawda każdy producent inaczej oznacza swoje produkty, ale w zasadzie wszyscy kierują się tą samą zasadą, że im niższy numer na płytkach, tym dokładniejsza filtracja.

Przepuszczalność płytek mierzona jest w mikronach, a najdrobniejsze płyty o przepuszczalności 0,2 mikrona są w stanie wychwycić nawet drożdże i ich zarodniki.

Uwaga, należy rozwiać mit, że białko można usunąć poprzez filtrację. Nie jest to możliwe - cząsteczki białka są zbyt małe, dlatego też trzeba je usunąć, należy użyć bentonitu. 

Płyty filtracyjne dzielimy na trzy kategorie:

Filtracja zgrubna: umożliwia wychwytywanie gruboziarnistego osadu, silnie zanieczyszczonego wina, drożdży i tym podobnych. W zależności od siły zmętnienia zakres filtracji zgrubnej wynosi od 8 do 3,5 mikrona.

Filtracja średnia: Stosowana podczas normalnego ściągania wina znad osadu, pozwala usunąć lekkie zmętnienia, po filtracji wino jest w zasadzie optycznie czyste. Z biegiem czasu na dnie pojemnika pojawia się jednak osad, co świadczy o tym, że jest to nadal wino nie do końca  przefiltrowane. Do tej filtracji zastosujemy płyty z zakresu od 3 do 1 mikrona.

Filtracja dokładna lub sterylna: przeprowadzana przed butelkowaniem. Wykorzystamy do tego tzw. płyty sterylne, czyli płyty filtracyjne o przepuszczalności od 0,8 do 0,2 mikrona. Podczas tej filtracji musimy zwrócić szczególną uwagę na higienę i czystość otaczającego środowiska, aby bakterie lub drożdże nie dostały się ponownie do Twojego wina.

 

Podczas stosowania filtracji płytowej bardzo ważne jest przestrzeganie następujących zasad:

  1. maksymalny przepływ nie powinien przekraczać 300 do 400 l na godzinę;
  2. maksymalna różnica ciśnień pomiędzy wlotem i wylotem wynosi 0,15 MPa (przy wyższej różnicy istnieje ryzyko mechanicznego uszkodzenia płyt);
  3. nie dopuszczamy do skoków ciśnienia;
  4. nie przerywamy filtracji.

Jeśli chodzi o płyty filtracyjne dla małych winiarzy, to  najpopularniejsze, ze względu na stosunek jakości do ceny, są płyty Rover (pochodzące od producenta filtrów i pomp o tej samej nazwie) Są to solidne płyty filtracyjne, za pomocą których z łatwością przeprowadzisz filtrację w zakresie od kilkudziesięciu do kilkuset litrów wina i innych napojów. Krótko mówiąc, rzetelnie wykonują swoją pracę.

Dla najbardziej wymagających użytkowników oferujemy płyty Becopad. Płyty te w odróżnieniu od płyt innych producentów nie zawierają żadnych klejów ani materiałów spajających. Produkowane są wyłącznie z czystej celulozy. Ich zaletą jest to, że nie trzeba ich moczyć w ogromnej ilości wody. Są pozbawione zapachu celulozy. Dzięki tym zaletom potrafią przefiltrować znacznie większą ilość wina (nawet dwukrotnie więcej) niż klasyczne płyty filtracyjne. Choć są droższe, to ostatecznie są nie tylko bardziej ekonomiczne, także dzięki temu, że można je przepłukać bezpośrednio w filtrze i dalej używać, ale przede wszystkim przefiltrowane przez te płyty wino można wypić od razu. Nie ma w nim zapachu papieru

Filtracja wina - ustawienie płyt filtracyjnych w filtrze Colombo

Konserwacja filtrów płytowych

Po zakończeniu pracy należy zwrócić uwagę na czystość mikrobiologiczną i dokładnie przepłukać filtr wraz z wężami i pompą, najlepiej ciepłą wodą lub jednym z wielu środków dezynfekcyjnych, które również znajdują się w ofercie naszej firmy.

Na zakończenie

Filtr z pompą może być również wspaniałym prezentem świątecznym dla winiarza. Jest on bardzo przydatnym narzędziem w winiarni, Jeśli jednak nie potrzebujesz szybkiego oczyszczenia wina, najlepiej daj mu trochę więcej czasu. Niech poleży i "nabierze sił".

Nie wiesz, jakich płyt filtracyjnych użyć? Nie ma problemu, nasi sprzedawcy chętnie pomogą Ci w wyborze. Mają z nimi dosłownie osobiste doświadczenia, ponieważ używają ich we własnych winiarniach. Zadzwoń, napisz, a najlepiej - odwiedź nas w naszym sklepie w Dubňanach.