Drapieżny roztocz Typhlodromus pyri - najlepszy przyjaciel winiarza

Naturalnie staramy się bardziej dbać o przyrodę, zarówno jeśli chodzi o jej obecny stan, jak i o nasze zdrowie. Winiarze, sadownicy i ogrodnicy nie stosują już powszechnie tak inwazyjnych i silnych środków, które oprócz organizmów szkodliwych niszczą również te pożyteczne. Dzięki współczesnej nauce dysponujemy już alternatywami, ale mamy też stare, sprawdzone metody, które natura wymyśliła sama, na długo przed nami.

Zbyněk Kopeček, Vinařský dům Kopeček, 15.1.2024.

W naszych sadach, winnicach i ogrodach występuje wiele szkodliwych roztoczy, takich jak przędziorki, wełnowce, miseczniki i wciornastki. Są to maleńkie szkodniki, mierzące około 1 mm. Mają różne kolory - żółty, czerwony, brązowy, ... Występują najczęściej na spodniej stronie liści, pojedynczo lub w koloniach.

Obniżają one plon i jakość owoców. Powodują zasychanie kiełkujących pędów latorośli  i gorsze drewnienie łozy. W ciężkich przypadkach może dojść do obumarcia całego krzewu lub drzewa. Problem polega na tym, że populacje tych szkodliwych roztoczy stają się obecnie częściowo odporne na wiele produktów chemicznych.

Oprócz tradycyjnego stosowania konwencjonalnych oprysków, istnieje również delikatniejsza i bardzo skuteczna ochrona naturalna w postaci drapieżnych roztoczy. A tym małym wojownikiem, którego właśnie teraz wypuszczamy na pole - zimą (bo roślina jest w stanie uśpienia) - jest drapieżny roztocz Dobroczynek gruszowiec (Typhlodromus pyri).

Ten niewielki, ok. 0,6 mm roztocz atakuje nie tylko wiele gatunków szkodliwych roztoczy, takich jak przędziorki, miseczniki i wełnowce, ale także larwy wciornastków i innych małych owadów niszczących drzewa, krzewy i w szczególności winorośl.

Ze względu na coraz wyższe temperatury panujące w naszym kraju, szkodliwe roztocza i chrząszcze stają się coraz liczniejsze i bardziej aktywne. Zasada jest następująca: im wyższa temperatura, tym większa aktywność tych małych wrogów. Dzięki introdukcji Dobroczynka na naszych plantacjach zyskamy cennego sprzymierzeńca w walce ze szkodnikami i nie używamy przy tym ani kropli chemikaliów.

Naturalny drapieżca - Dobroczynek gruszowiec (Typhlodromus pyri)

Nasz Dobroczynek gruszowiec atakuje szkodliwe roztocza, szpeciele, larwy wciornastków i inne drobne owady. Posiada zdolność przeżywania w naturalnych warunkach nawet przy małej ilości pokarmu lub może żywić się pokarmem zastępczym tj. pyłek, spadź itp., dzięki temu trwale zasiedla wieloletnie rośliny. Jego introdukcja jest jednorazowa i zapewnia nam bezterminową ochronę. W praktyce obecność odpowiednio dużej populacji Dobroczynka zmniejszy liczbę szkodliwych roztoczy na danym obszarze bez konieczności interwencji człowieka.

Dobroczynek gruszowiec jest żarłoczny – jedna samica może dziennie wysysać nawet około 8 dorosłych przędziorków lub 320 szpecieli. Drapieżne są również jego larwy.

Ilustracja przedstawiająca drapieżnego roztocza Typhlodromus pyri, bezlitośnie pożerającego przędziorka owocowego.

Istotną cechą szczepu Typhlodromus pyri - "Mikulov" (który, nawiasem mówiąc, mamy w naszym asortymencie) jest odporność na popularne preparaty takie jak Kumulus, Nissorun, Lepinox plus czy Spintor. Z drugiej strony, takie preparaty jak Vaztak, Decis i Karate mogą go zniszczyć, więc trzeba to brać pod uwagę i zachować szczególną ostrożność.

Kiedy stosuje się roztocze drapieżne?

Roztocze drapieżne stosuje się wyłącznie zimą - od grudnia do lutego, kiedy można je również kupić. Jest on ukryty w paskach materiału, które można bardzo łatwo zamontować na krzewach i drzewach. Zwykle wystarczy jeden pas na co trzeci krzew lub trzy pasy na jedno średniej wielkości drzewo. Pasek ten mocuje się do pnia lub gałęzi za pomocą zszywacza lub taśmy.

W opakowaniu znajduje się zazwyczaj 25 lub 50 pasków filcu, dlatego do ogrodu lub zwykłej winnicy wystarczy kilka opakowań.

V období aplikace dravého roztoče se také provádí nejdůležitější pracovní operace ve vinici - zimní řez. Odstraňuje se při něm většina jednoletého a dvouletého dřeva a na keři vinné révy zůstává pouze dřevo plodné. Jak na něj? O konkrétních způsobech zimího řezu, jak na to, včetně videí a ilustrací pojednává speciální článek Řez vinné révy v zimě.

W okresie zwalczania roztoczy drapieżnych wykonuje się także najważniejszy zabieg roboczy w winnicy – ​​zimowe cięcie krzewów. Usuwa się  większość jedno- i dwuletniego drewna, pozostawiając na winorośli wyłącznie drewno owocujące. Szczegółowe metody przycinania winorośli zimą, w tym filmy i ilustracje, omówiono w artykule specjalnym Przycinanie winorośli

Typhlodromus pyri to niezastąpiony pupil, który nie wymaga opieki

Roztocze drapieżne introdukuje się tylko raz w każdej winnicy lub sadzie owocowym. Jedynym warunkiem jest ostrożny dobór i obchodzenie się z pestycydami, najlepiej bez ich stosowania (jak wspomniano powyżej). Gdy roztocza drapieżne rozmnożą się dostatecznie, utrzymują populację szkodników na takim poziomie, że nie wyrządzają one już szkód.

Dobroczynek to naprawdę dzielny wojownik w walce ze szkodliwymi roztoczami, które znacznie zmniejszają ilość i jakość winogron i owoców, powodują zasychanie startujących pędów i gorsze dojrzewanie drewna. Może to nawet doprowadzić do obumarcia całych krzewów lub drzew.

^{Stosowanie roztoczy drapieżnych jest proste - zimą jedną taśmę przywiązuje się do co trzeciego krzewu, a trzy taśmy do jednego średniej wielkości drzewa. Potem to małe stworzenie potrafi już samo o siebie zadbać – przy odpowiedniej temperaturze budzi się, wychodzi na zewnątrz i zaczyna „robić swoje”. Rozmnaża się intensywnie więc nie ma potrzeby dodawania nowych w}

Obecnie populacje szkodliwych roztoczy są często bardzo odporne na wiele substancji chemicznych, a nasz mały wojownik jest tak naprawdę ich jedyną skuteczną "bronią". Nasze doświadczenia z Typhlodromus pyri są naprawdę doskonałe.

Gdzie mogę kupić drapieżnego roztocza Typhlodromus pyri?

Pozostaje jeszcze dodać, że zakupionych taśm nie wolno przechowywać w temperaturze przekraczającej 7°C. W przeciwnym wypadku roztocza obudzą się i znikną, zanim zdążysz zastosować je na krzewach. Na szczęście dysponujemy specjalnymi wkładami chłodzącymi, które pozwalają na bezpieczny transport, nie wpływając negatywnie na przyszłą pracę roztoczy.

W naszych sklepach oferujemy Dobroczynka w sezonie aplikacji, tj. w grudniu, styczniu i lutym, możesz przyjść osobiście i nabyć tego małego i drapieżnego przyjaciela plantatorów, jak tez zamówić go wysyłkowo w specjalnym opakowaniu zawierającym żel chłodzący. 

Autor ilustracji: Desmond W. Helmore – Manaaki Whenua – Landcare Research, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=72857516